Wrażenia ze szkolenia TRIZ Basic

Przeszedłem od wstępnego zainteresowania TRIZ do praktyki. Mój początek był mocno teoretyczny, bo faktycznie samo czytanie nie wystarcza. Dzięki szkoleniu doszedłem już do kilku rozwiązań, których nie potrafiłem znaleźć wcześniej.


Od pewnego czasu interesowałem się TRIZ, czyli teorią innowacyjnego rozwiązywania problemów. Swoją wiedzę czerpałem ze źródeł internetowych min. ze strefy wiedzy ODITK. Z ogromnym zaciekawieniem podszedłem do dwudniowego kursu TRIZ Basic. Już od pierwszych minut szkolenia dało się wyczuć podekscytowanie wśród uczestników. Trener wprowadził nas w świat TRIZ, wykonując rzeczywiste eksperymenty ruchowe, fizyczne oraz zadając zagadki logiczne. Zderzyliśmy się z problemami, które są niestandardowe i wymagają kreatywnego myślenia.


Zmień myślenie


Problem to każda sytuacja zadaniowa posiadająca pewną trudność. Pytanie na które szukamy odpowiedzi. Aby je rozwiązać możemy zastosować metody standardowe lub nowe, dotąd niewypróbowane. W tym celu należy przełączyć się na myślenie lateralne. Jest to przeformułowanie  problemu, dające szansę rozwiązania go nowymi sposobami. TRIZ wykorzystuje świadome rozumowanie logiczne w taki sposób, aby w efekcie otrzymać rozwiązania kreatywne, cechujące się dużą innowacyjnością.


Normalność to wybrukowana droga, wygodnie się po niej chodzi, ale nie wyrosną na niej kwiaty.

V.V. Gogh


Nie podejmuj decyzji w biegu


Codziennie próbujemy rozwiązywać problemy znanymi nam metodami. Za zautomatyzowanie tego procesu odpowiedzialny jest nasz mózg, który często generuje gotowe odpowiedzi zanim dokładnie poznamy trudność. Dzieje się tak dlatego, że najczęściej podejmujemy decyzje w warunkach braku pełnej informacji. Przechodzenie od razu do rozwiązania (ang. jump to conclusion) jest wyuczonym nawykiem myślowym. Umożliwia nam codzienne funkcjonowanie oraz robienie wielu rzeczy na raz. Czy można postępować inaczej?

TRIZ wymusza na nas rozłożenie Sytuacji Innowacyjnej na czynniki pierwsze. Najpierw dokonujemy pełną analizę, próbujemy zrozumieć problem i dopiero wtedy generujemy rozwiązania. Takie postępowanie zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu, czyli znalezienia optymalnego rozwiązania problemu.


Inspiracja jest najbardziej niedocenianą rzeczą na świecie.

E. Musk


Atmosfera szkolenia sprzyjała rozwijaniu kreatywności. Uczestnicy na własnej skórze przekonali się, jak trudna jest zmiana utartego wzorca myślowego. Jedna z zagadek przedstawiona przez trenera polegała na połączeniu kropek liniami z różnymi warunkami wyjściowymi. Trzeba było się chwilę zastanowić, żeby rozwiązać ten problem. Część uczestników znalazła rozwiązanie, jednak nie wszystkim poszło sprawnie. Ten eksperyment pokazał, że nasze nastawienie oraz wcześniejsze doświadczenia utrudniają rozwiązywanie problemów.


Zerwij z rutyną


Szkolenie uczy zaburzenia utrwalonego w nas przepływu myśli i wybicia z rutyny. Wykorzystując narzędzia TRIZ (a jest ich ponad 30) następuje zmiana trybu myślenia z szybkiego na wolny (jak to nazwał noblista Daniel Kahneman). Próbując zrozumieć nasz problem, wyobrażamy sobie rezultat idealny.


Idealność = korzyści / (koszty + szkody)


Rezultat Idealny (zwany też Idealnym Wynikiem Końcowym – IWK) to system do którego dążymy. Jest to rozwiązanie, które zapewnia korzyści spełniające wszystkie wymagania. Odbywa się to bez ponoszenia kosztów, w tym straty czasu i zasobów. Brzmi zbyt dobrze?


W rzeczywistości jest to niemal niemożliwe do spełnienia. Jednak nasz wyobrażony rezultat idealny będzie punktem odniesienia jak gwiazda polarna. Od niego możemy zejść trochę niżej z wymaganiami. Jaka jest kolejność naszych działań?


Zaczynamy od szukania sprzeczności, które powodują, że sytuacja taka nie może zaistnieć. Żeby to uzyskać wyostrzamy problem, co ułatwia nam zrozumienie i rozwiązanie naszego konfliktu. Tak przeanalizowana sytuacja jest doskonałym materiałem do zespołowej burzy mózgów wspomaganej kolejnymi narzędziami TRIZ.


Masz wiele możliwości


Narzędzia TRIZ pozwalają na wygenerowanie wielu rozwiązań. Co najważniejsze można je przełożyć na swoje własne, codzienne problemy. Powstające idee zapisujemy na kartkach i umieszczamy na “parkingu pomysłów”. Korzystamy też z efektu fali pomysłów, w którym następuje kulminacja kreatywności na początku i jej spadek po jakimś czasie. Po weryfikacji, analizie, zastanowieniu się i skorzystaniu z kolejnych narzędzi TRIZ nasz stopień innowacyjnego myślenia wzrasta. Dzięki temu znajdujemy nowe rozwiązania lub modyfikujemy wcześniejsze. Ważne jest, aby zainspirować się wygenerowanymi pomysłami i na ich podstawie stworzyć nowe.


Jednym z narzędzi, które poznaliśmy było 9 ekranów twórczego myślenia. Opisywaliśmy w nich przeszłość, teraźniejszość oraz to, jak rozwiązanie mogłoby wyglądać w przyszłości. Skorzystaliśmy ze wszystkich dziewięciu okien, aby rozłożyć nasz system na czynniki pierwsze. Takie podejście umożliwia dokładne zrozumienie problemu i sprzeczności.


Są efekty!


Metodologia TRIZ otwiera oczy na nowe rozwiązania. Po szkoleniu rozwikłałem kilka problemów, które spędzały mi sen z powiek od dłuższego czasu. Profesjonaliści z ODITK stworzyli doskonały proces dydaktyczny, polegający na oduczaniu starych nawyków myślowych poprzez praktykę. Utrwaleniu procesu przyswajania wiedzy sprzyjają podsumowania po kolejnych dawkach wiadomości. Kolejnym pozytywnym aspektem jest zmiana nazewnictwa, już nie PROBLEM, ale WYZWANIE.


Podczas sytuacji innowacyjnych warto zadać sobie pytanie, jakie rozwiązanie jest naprawdę dobre? Już samo podejście do zagadnienia jest ważne, a TRIZ świetnie spełnia się w tej sytuacji.


Nasze wyzwania są jakby zamaskowane, ukryte i uwikłane pod warstwami codziennych nawyków. Zmiana myślenia pozwali nam poszukiwać odpowiedzi w innych branżach.


Szkolenie TRIZ Basic jest doskonałe dla wszystkich, którzy chcieliby mieć kilka pomysłów, aby z nich móc wybrać najlepszy.


Maciej Kordala


To nie jest tak, że jestem mądrzejszy, ja po prostu więcej czasu poświęcam na analizę i rozwiązanie.

A. Einstein


Zdjęcia ze szkolenia


Zdj. Bogate ilustracje przykładami z życia codziennego
Zdj. Pomysły zapisywane na kartkach.
Zdj. 9 ekranów twórczego myślenia czyli myślenie w skali i czasie (analiza wstecz i w przód)
Zdj. Pochylamy się nad zrozumieniem problemu (sytuacji innowacyjnej)


Autorem wszystkich zdjęć jest Maciej Kordala.